THAM CHIẾU LÝ THUYẾT THÍCH ỨNG VĂN HÓA

CHO VẤN ĐỀ DI DÂN TÁI ĐỊNH CƯ THỦY ĐIỆN MIỀN TRUNG

TS. Lê Đức Quang

Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Huế

TS. Trần Đình Hằng

Phân viện Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam

Tóm tắt: Lý thuyết lực đẩy và lực hút trong vấn đề di dân là rất quan trọng. Đặc biệt là đối với những chương trình di dân bắt buộc, thì vấn đề lực đẩy luôn có tính quyết định nhằm phục vụ chính sách nhà nước. Do đó, các cộng đồng cư dân bản địa dễ có nguy cơ bị đối diện với những cú sốc văn hóa và tất yếu buộc họ phải đặt ra nhu cầu thích ứng để sinh tồn. Thích ứng như thế nào, ở mức độ nào, kết quả và hệ quả ra sao... là hoàn toàn tùy thuộc vào các yếu tố chủ quan và khách quan của cộng đồng.

Tham chiếu các lý thuyết có liên quan đến di dân như trên vào vấn đề tái định cư do xây dựng các công trình thủy điện ở miền Trung là rất quan trọng, thiết thực với việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa ở các cộng đồng nhạy cảm này trong giai đoạn hiện nay.

Từ khóa: Di dân, tái định cư, thủy điện, dân tộc thiểu số, thích ứng văn hóa, sàng lọc/tuyển chọn, diễn giải lại, năng động.

Nguồn: Tạp chí Văn hóa học số 6 (16) - 2014