ÂM NHẠC TRONG NGHỆ THUẬT XÒE THÁI

VÀ VẤN ĐỀ BẢO TỒN, PHÁT HUY

                                                                                    PGS.TS. Lê Anh Tuấn

Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam

Tóm tắt: Qua những tư liệu sưu tầm, nghiên cứu thực địa của Viện Âm nhạc và một số nguồn tư liệu khác, chúng tôi thấy rằng âm nhạc sử dụng để đệm cho các điệu Xòe của người Thái rất phong phú và đa dạng. Tùy thuộc vào tính chất của mỗi điệu Xòe mà người Thái đã sáng tạo ra những bài bản âm nhạc riêng và sử dụng những nhạc cụ phù hợp để đệm cho những điệu Xòe đó. Theo dòng thời gian, những bản nhạc đệm cho Xòe dần ăn sâu vào tâm thức của người dân, chỉ cần nghe phần âm nhạc là họ đã hình dung ra điệu Xòe. Âm nhạc còn trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ thúc giục mọi người tham gia vào các điệu Xòe… Trong nghệ thuật Xòe Thái, âm nhạc là một trong những thành tố rất quan trọng góp phần tạo nên những nét đẹp riêng, độc đáo cho các điệu Xòe và bản sắc văn hóa của dân tộc Thái.

Trong bối cảnh và xu hướng đất nước có nhiều thay đổi như hiện nay, cách sử dụng âm nhạc theo lối cổ truyền để đệm cho các điệu Xòe của người Thái đang dần bị sao nhãng và mai một. Vậy, chúng ta cần phải làm gì để có thể bảo tồn, gìn giữ và phát huy vốn âm nhạc quí báu trong nghệ thuật Xòe Thái?

Với những điều đã trình bày ở trên, trong bài viết này chúng tôi xin đề cập tới một số vấn đề sau:

- Sự phong phú và đa dạng của âm nhạc trong nghệ thuật Xòe Thái.

- Vai trò, ý nghĩa của âm nhạc đối với Nghệ thuật Xòe Thái.

- Thực trạng của việc sử dụng âm nhạc trong Xòe Thái.

- Giải pháp nhằm bảo tồn, phát huy âm nhạc cổ truyền trong Nghệ thuật Xòe Thái.

Từ khóa: Âm nhạc cổ truyền, nghệ thuật Xòe Thái, bảo tồn, phát huy.

Nguồn: Tạp chí Văn hóa học số 6 (46) - 2019